Κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου, συγχωνεύσεις ή και κατάργηση σχολών και τμημάτων, εκλογή και αξιολόγηση του πρύτανη αλλά και των διδασκόντων μέσω συγκεκριμένων διαδικασιών, καθώς και οριστική διαγραφή των «αιωνίων φοιτητών» είναι μόλις μερικές από τις αλλαγές που προωθεί...
ο νέος νόμος-πλαίσιο του Υπουργείου Παιδείας για τα Α.Ε.Ι. και τα Τ.Ε.Ι..
Η δημοσίευση του προσχεδίου για τις μεταρρυθμίσεις στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση έχει εγείρει κύμα αντιδράσεων από την πλευρά των καθηγητών, οι οποίοι κατηγορούν την πολιτική ηγεσία του υπουργείου ότι προωθεί κρυφή ατζέντα εις βάρος της ακαδημαϊκής κοινότητας.
Η Σύνοδος των πρυτάνεων, κατά τη συνεδρίαση του Σαββάτου στον Βόλο, αποφάσισε να κλιμακώσει τις αντιδράσεις της ενάντια στο νέο νομοσχέδιο, προαναγγέλλοντας εκστρατεία ενημέρωσης της Βουλής, των κομμάτων αλλά και της κοινής γνώμης, με σκοπό να γνωρίζουν όλοι τι ακριβώς προβλέπει το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα που εισηγείται η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας.
Από την πλευρά της, η αρμόδια υπουργός, Άννα Διαμαντοπούλου, κατά τη συνάντηση που είχε σήμερα με εκπροσώπους της ακαδημαϊκής κοινότητας, επεσήμανε ότι δεν μπορεί να υπάρξει μεταρρύθμιση στην ανώτατη εκπαίδευση δίχως τη συμμετοχή των καθηγητών.
Οι καθηγητές ζήτησαν από την υπουργό περιθώριο τριών μηνών, για να μελετήσουν τις νέες διατάξεις, κάτι που φαίνεται πως δεν είναι δυνατό, καθώς το νομοσχέδιο κατατίθεται εντός του Ιουλίου για ψήφιση. Πάντως, ο εκπρόσωπος των Ελλήνων Ερευνητών χαρακτήρισε πολλές διατάξεις θετικές.
Από την πλευρά τους, οι πρόεδροι των Τ.Ε.Ι., σε ανακοίνωσή τους, χαρακτήρισαν «αναληθείς» τις αναφορές στα χθεσινά δελτία ειδήσεων, ότι η σύνοδος προέδρων Τ.Ε.Ι. έκρινε θετικό το σχέδιο νόμου, αφού «η Σύνοδος δεν πήρε καμία απόφαση ούτε διατύπωσε κάποια θέση, δεδομένου ότι δεν είχε στα χέρια της το τελικό σχέδιο νόμου και επιφυλάχθηκε να απαντήσει την Πέμπτη 7 Ιουλίου 2011 κατά τη διάρκεια έκτακτης συνεδρίασης».
Ακόμη, σημειώνουν ότι «ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Εκπαιδευτικού Προσωπικού Τ.Ε.Ι. Ιωάννης Τσάκνης, ενεργώντας τελείως βιαστικά και αυθαίρετα και χωρίς καμία εξουσιοδότηση, έκανε πάλι το θαύμα του».
Καταργείται το άσυλο
Ενδεικτικό των αλλαγών που εισάγει ο νέος νόμος-πλαίσιο είναι και το γεγονός ότι σε κανένα σημείο του δεν αναφέρεται η φράση «ακαδημαϊκό άσυλο». Ωστόσο, εισάγεται και κατοχυρώνεται διά νόμου η ακαδημαϊκή ελευθερία, δηλαδή η ελεύθερη διακίνηση των ιδεών, θεματοφύλακας της οποίας τίθεται αποκλειστικά ο εκάστοτε πρύτανης.
Επιπλέον, η Σχολή θα αποτελεί τη βασική ακαδημαϊκή μονάδα στα πανεπιστήμια, ενώ την ίδια στιγμή παρελθόν αναμένεται να αποτελέσουν τα πανεπιστημιακά τμήματα. Η νέα αυτή μονάδα θα έχει ως κύριο μέλημα την οργάνωση του προγράμματος σπουδών, με ομάδες διδασκόντων που θα αναλαμβάνουν την υλοποίησή του αλλά και την απονομή των αντίστοιχων πτυχίων.
Τριετής φοίτηση, σημειώσεις και συγγράμματα μέσω Διαδικτύου
Σύμφωνα με το προσχέδιο του υπό συζήτηση νομοσχεδίου που δόθηκε στη δημοσιότητα, η φοίτηση στα Α.Ε.Ι. και τα Τ.Ε.Ι. θα είναι τριετής, ενώ οι φοιτητές θα μαθαίνουν υποχρεωτικά μία ξένη γλώσσα, η οποία θα εστιάζει στο αντικείμενο των σπουδών τους.
Παράλληλα, από το ακαδημαϊκό έτος 2014-2015 αλλάζει άρδην και ο τρόπος διανομής των συγγραμμάτων, καθώς δεν θα πραγματοποιείται στο εξής με δαπάνη του Δημοσίου. Αντίθετα, όλα τα πανεπιστημιακά συγγράμματα θα παρέχονται στους φοιτητές μέσω Διαδικτύου, ενώ το ίδιο θα ισχύσει και για τις σημειώσεις των μαθημάτων, με τους διδάσκοντες να υποχρεούνται εφεξής να μεταφορτώνουν υπό ηλεκτρονική μορφή στον Κυβερνοχώρο το περιεχόμενο των παραδόσεων στα μαθήματά τους.
Τέλος στους «αιώνιους φοιτητές», ενισχύεται η μερική φοίτηση
Σύμφωνα πάντα με το νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας, ο κάθε φοιτητής δεν θα μπορεί να υπερβαίνει τα ενδεικτικά έτη σπουδών του προγράμματος που παρακολουθεί κατά περισσότερα από δύο επιπλέον χρόνια.
Για παράδειγμα, εάν η φοίτηση σε μια σχολή είναι τριετής, τότε ο σπουδαστής θα πρέπει να έχει ολοκληρώσει τις σπουδές του σε πέντε χρόνια το πολύ (3+2).
Εάν ένας φοιτητής δεν εγγραφεί για δύο συνεχόμενα εξάμηνα, τότε θα διαγράφεται αυτοδικαίως από τη σχολή.
Επίσης, οι φοιτητές που αποδεδειγμένα εργάζονται περισσότερο από 20 ώρες την εβδομάδα δύνανται να εγγράφονται ως φοιτητές μερικής φοίτησης, με χρόνο σπουδών διπλάσιο του ενδεικτικού για το πρόγραμμα που παρακολουθούν
«Καλλικράτης» και στα πανεπιστημιακά ιδρύματα
Την ίδια ώρα, το υπουργείο εισάγει ρυθμίσεις για την κατάργηση και τη συγχώνευση πανεπιστημιακών τμημάτων που υπολειτουργούν.
Μεταξύ άλλων, απαγορεύεται η μεταστέγαση ιδρυμάτων ή σχολών που εμπίπτουν στις περιπτώσεις αυτές εκτός της έδρας τους, καθώς και η μεταφορά τους στην Αθήνα.
Αλλάζει το σύστημα διοίκησης και αξιολόγησης των Ιδρυμάτων
Βάσει του νέου νόμου, θεσπίζεται ένα 15μελες Συμβούλιου Ιδρύματος, αποτελούμενο από επτά εκλεγμένα εσωτερικά μέλη ΔΕΠ, επτά εξωπανεπιστημιακά και έναν εκπρόσωπο των φοιτητών.
Ο εκάστοτε πρύτανης θα εκλέγεται μέσω διεθνούς διαγωνισμού, με φανερή ψηφοφορία, με πλειοψηφία των τεσσάρων πέμπτων των μελών του Συμβουλίου και η θητεία θα είναι ανανεώσιμη για μία και μόνο φορά. Η ίδια ακριβώς διαδικασία θα αφορά και στην εκλογή κοσμητόρων στις Σχολές.
Επίσης, καταργείται η βαθμίδα του λέκτορα και η μονιμοποίηση πανεπιστημιακών γίνεται στη βαθμίδα του αναπληρωτή καθηγητή. Οι επίκουροι καθηγητές εκλέγονται για τετραετή θητεία, με δυνατότητα ανανέωσης για άλλη μία, κατόπιν κρίσεως.
Ως προς το ζήτημα της αξιολόγησης, ενισχύεται ο ρόλος της Μονάδας Διασφάλισης Ποιότητας του Ιδρύματος, ένας θεσμός που, αν και προϋπήρχε στην ελληνική νομοθεσία, δεν εφαρμόστηκε ποτέ.
Η Σύνοδος των πρυτάνεων, κατά τη συνεδρίαση του Σαββάτου στον Βόλο, αποφάσισε να κλιμακώσει τις αντιδράσεις της ενάντια στο νέο νομοσχέδιο, προαναγγέλλοντας εκστρατεία ενημέρωσης της Βουλής, των κομμάτων αλλά και της κοινής γνώμης, με σκοπό να γνωρίζουν όλοι τι ακριβώς προβλέπει το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα που εισηγείται η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας.
Από την πλευρά της, η αρμόδια υπουργός, Άννα Διαμαντοπούλου, κατά τη συνάντηση που είχε σήμερα με εκπροσώπους της ακαδημαϊκής κοινότητας, επεσήμανε ότι δεν μπορεί να υπάρξει μεταρρύθμιση στην ανώτατη εκπαίδευση δίχως τη συμμετοχή των καθηγητών.
Οι καθηγητές ζήτησαν από την υπουργό περιθώριο τριών μηνών, για να μελετήσουν τις νέες διατάξεις, κάτι που φαίνεται πως δεν είναι δυνατό, καθώς το νομοσχέδιο κατατίθεται εντός του Ιουλίου για ψήφιση. Πάντως, ο εκπρόσωπος των Ελλήνων Ερευνητών χαρακτήρισε πολλές διατάξεις θετικές.
Από την πλευρά τους, οι πρόεδροι των Τ.Ε.Ι., σε ανακοίνωσή τους, χαρακτήρισαν «αναληθείς» τις αναφορές στα χθεσινά δελτία ειδήσεων, ότι η σύνοδος προέδρων Τ.Ε.Ι. έκρινε θετικό το σχέδιο νόμου, αφού «η Σύνοδος δεν πήρε καμία απόφαση ούτε διατύπωσε κάποια θέση, δεδομένου ότι δεν είχε στα χέρια της το τελικό σχέδιο νόμου και επιφυλάχθηκε να απαντήσει την Πέμπτη 7 Ιουλίου 2011 κατά τη διάρκεια έκτακτης συνεδρίασης».
Ακόμη, σημειώνουν ότι «ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Εκπαιδευτικού Προσωπικού Τ.Ε.Ι. Ιωάννης Τσάκνης, ενεργώντας τελείως βιαστικά και αυθαίρετα και χωρίς καμία εξουσιοδότηση, έκανε πάλι το θαύμα του».
Καταργείται το άσυλο
Ενδεικτικό των αλλαγών που εισάγει ο νέος νόμος-πλαίσιο είναι και το γεγονός ότι σε κανένα σημείο του δεν αναφέρεται η φράση «ακαδημαϊκό άσυλο». Ωστόσο, εισάγεται και κατοχυρώνεται διά νόμου η ακαδημαϊκή ελευθερία, δηλαδή η ελεύθερη διακίνηση των ιδεών, θεματοφύλακας της οποίας τίθεται αποκλειστικά ο εκάστοτε πρύτανης.
Επιπλέον, η Σχολή θα αποτελεί τη βασική ακαδημαϊκή μονάδα στα πανεπιστήμια, ενώ την ίδια στιγμή παρελθόν αναμένεται να αποτελέσουν τα πανεπιστημιακά τμήματα. Η νέα αυτή μονάδα θα έχει ως κύριο μέλημα την οργάνωση του προγράμματος σπουδών, με ομάδες διδασκόντων που θα αναλαμβάνουν την υλοποίησή του αλλά και την απονομή των αντίστοιχων πτυχίων.
Τριετής φοίτηση, σημειώσεις και συγγράμματα μέσω Διαδικτύου
Σύμφωνα με το προσχέδιο του υπό συζήτηση νομοσχεδίου που δόθηκε στη δημοσιότητα, η φοίτηση στα Α.Ε.Ι. και τα Τ.Ε.Ι. θα είναι τριετής, ενώ οι φοιτητές θα μαθαίνουν υποχρεωτικά μία ξένη γλώσσα, η οποία θα εστιάζει στο αντικείμενο των σπουδών τους.
Παράλληλα, από το ακαδημαϊκό έτος 2014-2015 αλλάζει άρδην και ο τρόπος διανομής των συγγραμμάτων, καθώς δεν θα πραγματοποιείται στο εξής με δαπάνη του Δημοσίου. Αντίθετα, όλα τα πανεπιστημιακά συγγράμματα θα παρέχονται στους φοιτητές μέσω Διαδικτύου, ενώ το ίδιο θα ισχύσει και για τις σημειώσεις των μαθημάτων, με τους διδάσκοντες να υποχρεούνται εφεξής να μεταφορτώνουν υπό ηλεκτρονική μορφή στον Κυβερνοχώρο το περιεχόμενο των παραδόσεων στα μαθήματά τους.
Τέλος στους «αιώνιους φοιτητές», ενισχύεται η μερική φοίτηση
Σύμφωνα πάντα με το νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας, ο κάθε φοιτητής δεν θα μπορεί να υπερβαίνει τα ενδεικτικά έτη σπουδών του προγράμματος που παρακολουθεί κατά περισσότερα από δύο επιπλέον χρόνια.
Για παράδειγμα, εάν η φοίτηση σε μια σχολή είναι τριετής, τότε ο σπουδαστής θα πρέπει να έχει ολοκληρώσει τις σπουδές του σε πέντε χρόνια το πολύ (3+2).
Εάν ένας φοιτητής δεν εγγραφεί για δύο συνεχόμενα εξάμηνα, τότε θα διαγράφεται αυτοδικαίως από τη σχολή.
Επίσης, οι φοιτητές που αποδεδειγμένα εργάζονται περισσότερο από 20 ώρες την εβδομάδα δύνανται να εγγράφονται ως φοιτητές μερικής φοίτησης, με χρόνο σπουδών διπλάσιο του ενδεικτικού για το πρόγραμμα που παρακολουθούν
«Καλλικράτης» και στα πανεπιστημιακά ιδρύματα
Την ίδια ώρα, το υπουργείο εισάγει ρυθμίσεις για την κατάργηση και τη συγχώνευση πανεπιστημιακών τμημάτων που υπολειτουργούν.
Μεταξύ άλλων, απαγορεύεται η μεταστέγαση ιδρυμάτων ή σχολών που εμπίπτουν στις περιπτώσεις αυτές εκτός της έδρας τους, καθώς και η μεταφορά τους στην Αθήνα.
Αλλάζει το σύστημα διοίκησης και αξιολόγησης των Ιδρυμάτων
Βάσει του νέου νόμου, θεσπίζεται ένα 15μελες Συμβούλιου Ιδρύματος, αποτελούμενο από επτά εκλεγμένα εσωτερικά μέλη ΔΕΠ, επτά εξωπανεπιστημιακά και έναν εκπρόσωπο των φοιτητών.
Ο εκάστοτε πρύτανης θα εκλέγεται μέσω διεθνούς διαγωνισμού, με φανερή ψηφοφορία, με πλειοψηφία των τεσσάρων πέμπτων των μελών του Συμβουλίου και η θητεία θα είναι ανανεώσιμη για μία και μόνο φορά. Η ίδια ακριβώς διαδικασία θα αφορά και στην εκλογή κοσμητόρων στις Σχολές.
Επίσης, καταργείται η βαθμίδα του λέκτορα και η μονιμοποίηση πανεπιστημιακών γίνεται στη βαθμίδα του αναπληρωτή καθηγητή. Οι επίκουροι καθηγητές εκλέγονται για τετραετή θητεία, με δυνατότητα ανανέωσης για άλλη μία, κατόπιν κρίσεως.
Ως προς το ζήτημα της αξιολόγησης, ενισχύεται ο ρόλος της Μονάδας Διασφάλισης Ποιότητας του Ιδρύματος, ένας θεσμός που, αν και προϋπήρχε στην ελληνική νομοθεσία, δεν εφαρμόστηκε ποτέ.